บทเรียนเริ่มต้นใช้งาน Prisma ORM กับ SQLite กัน โดยอิงจากเอกสารประกอบ Prisma Quickstart

บทเรียน: เริ่มต้นใช้งาน Prisma ORM กับ SQLite

เป้าหมาย:

• เข้าใจหลักการทำงานเบื้องต้นของ Prisma ORM
• สามารถตั้งค่าโปรเจกต์ TypeScript เพื่อใช้งาน Prisma กับ SQLite ได้
• สามารถกำหนด Data Model ใน Prisma Schema ได้
• สามารถทำการ Migrate ฐานข้อมูลได้
• สามารถใช้ Prisma Client เพื่อจัดการข้อมูลเบื้องต้น (CRUD) ได้

สิ่งที่ต้องมี:

• Node.js เวอร์ชั่น 14.17.0 หรือใหม่กว่า
• ความเข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับ TypeScript

ขั้นตอน:

1. สร้างโปรเจกต์ TypeScript และติดตั้ง Prisma

• สร้างโฟลเดอร์โปรเจกต์:

  mkdir my-prisma-project
  cd my-prisma-project
  

• เริ่มต้นโปรเจกต์ Node.js และติดตั้ง TypeScript:

  npm init -y
  npm install typescript ts-node @types/node --save-dev
  npx tsc --init
  

• ติดตั้ง Prisma CLI:

  npm install prisma --save-dev
  

• เริ่มต้น Prisma และกำหนดค่าให้ใช้ SQLite:

  npx prisma init --datasource-provider sqlite
  

  คำสั่งนี้จะสร้าง:
  • โฟลเดอร์ prisma พร้อมไฟล์ schema.prisma สำหรับกำหนดโครงสร้างฐานข้อมูล
  • ไฟล์ .env สำหรับเก็บ Environment Variables เช่น connection string ของฐานข้อมูล

2. กำหนด Data Model ใน Prisma Schema

• เปิดไฟล์ prisma/schema.prisma
• ไฟล์นี้จะมีการกำหนดค่าเริ่มต้นสำหรับ datasource (แหล่งข้อมูล) และ generator (ตัวสร้าง Client)

  // prisma/schema.prisma
  
  generator client {
    provider = "prisma-client-js"
  }
  
  datasource db {
    provider = "sqlite" // ระบุว่าใช้ SQLite
    url      = env("DATABASE_URL") // ดึงค่า connection string จากไฟล์ .env
  }
  

• กำหนด Model: เพิ่ม Model (ซึ่งจะกลายเป็นตารางในฐานข้อมูล) เข้าไปในไฟล์ ตัวอย่างเช่น สร้าง Model ชื่อ User:

  // prisma/schema.prisma
  
  // ... (ส่วน generator และ datasource)
  
  model User {
    id    Int     @id @default(autoincrement()) // Primary Key, Auto-increment
    email String  @unique // ค่าใน field นี้ต้องไม่ซ้ำกัน
    name  String? // Optional field (อาจมีค่าหรือไม่มีก็ได้)
  }
  
  model Post {
    id        Int     @id @default(autoincrement())
    title     String
    content   String?
    published Boolean @default(false) // ค่าเริ่มต้นเป็น false
    author    User    @relation(fields: [authorId], references: [id]) // สร้างความสัมพันธ์กับ Model User
    authorId  Int     // Foreign Key
  }
  

  • @id ระบุว่าเป็น Primary Key
  • @default(autoincrement()) กำหนดให้ค่าเพิ่มอัตโนมัติ
  • @unique กำหนดว่าค่าในคอลัมน์นี้ต้องไม่ซ้ำกัน
  • ? หลังประเภทข้อมูล (เช่น String?) หมายถึง Field นั้นเป็น Optional
  • @relation ใช้สร้างความสัมพันธ์ระหว่างตาราง

3. ทำการ Migrate ฐานข้อมูล

• รัน Migrate: คำสั่งนี้จะสร้างไฟล์ฐานข้อมูล SQLite (ถ้ายังไม่มี) และสร้างตารางตาม Model ที่กำหนดใน schema.prisma

  npx prisma migrate dev --name init
  

  • Prisma จะสร้างไฟล์ฐานข้อมูล dev.db (หรือชื่ออื่นตามที่กำหนดใน .env) ภายในโฟลเดอร์ prisma
  • คำสั่งนี้จะสร้างไฟล์ SQL สำหรับการ Migration และนำไปรันกับฐานข้อมูลจริง
  • นอกจากนี้ยังเป็นการ Generate Prisma Client ไปในตัวด้วย

4. ติดตั้งและใช้งาน Prisma Client

• ติดตั้ง Prisma Client: แม้ migrate dev จะ generate ให้แล้ว แต่เราต้องติดตั้ง package ด้วย

  npm install @prisma/client
  

• สร้างไฟล์สำหรับเรียกใช้งาน Prisma Client: สร้างไฟล์ใหม่ เช่น src/index.ts (หรือที่อื่นตามโครงสร้างโปรเจกต์ของคุณ)

• Import และ khởi tạo Prisma Client:

  // src/index.ts
  import { PrismaClient } from '@prisma/client';
  
  const prisma = new PrismaClient();
  
  async function main() {
    // ... เขียนโค้ดสำหรับโต้ตอบกับฐานข้อมูลที่นี่ ...
  
    // ตัวอย่าง: สร้าง User ใหม่
    const newUser = await prisma.user.create({
      data: {
        name: 'Alice',
        email: 'alice@example.com',
      },
    });
    console.log('Created new user: ', newUser);
  
    // ตัวอย่าง: ดึงข้อมูล User ทั้งหมด
    const allUsers = await prisma.user.findMany();
    console.log('All users: ');
    console.dir(allUsers, { depth: null });
  
    // ตัวอย่าง: สร้าง Post ใหม่ที่เชื่อมโยงกับ User
    const newPost = await prisma.post.create({
        data: {
            title: 'Hello World',
            content: 'This is my first post!',
            author: {
                connect: { email: 'alice@example.com' }, // เชื่อมกับ User ที่มี email นี้
            },
        },
    });
    console.log('Created new post:', newPost);
  
    // ตัวอย่าง: ดึงข้อมูล Post ทั้งหมดพร้อมข้อมูลผู้เขียน
    const allPosts = await prisma.post.findMany({
        include: { author: true }, // ดึงข้อมูล author มาด้วย
    });
    console.log('All posts with author:');
    console.dir(allPosts, { depth: null });
  
  }
  
  main()
    .catch(async (e) => {
      console.error(e);
      process.exit(1);
    })
    .finally(async () => {
      await prisma.$disconnect(); // ปิด connection เมื่อทำงานเสร็จ
    });
  

  • prisma.user.create() ใช้สร้างข้อมูลใหม่ในตาราง User
  • prisma.user.findMany() ใช้ดึงข้อมูลทั้งหมดจากตาราง User
  • prisma.post.create() พร้อม connect ใช้สร้างข้อมูล Post และเชื่อมความสัมพันธ์กับ User ที่มีอยู่
  • include ใน findMany() ใช้ดึงข้อมูลจากตารางที่สัมพันธ์กันมาด้วย

• รันโค้ด TypeScript:

  npx ts-node src/index.ts
  

5. (ทางเลือก) ใช้ Prisma Studio

• Prisma Studio เป็นเครื่องมือ GUI สำหรับดูและแก้ไขข้อมูลในฐานข้อมูลของคุณ
• รันคำสั่ง:

  npx prisma studio
  

• เบราว์เซอร์จะเปิดขึ้นมา แสดงหน้าจอสำหรับจัดการข้อมูลในฐานข้อมูล SQLite ของคุณ

สรุป:

บทเรียนนี้ได้แนะนำขั้นตอนพื้นฐานในการเริ่มต้นใช้งาน Prisma ORM กับฐานข้อมูล SQLite ตั้งแต่การตั้งค่าโปรเจกต์, การกำหนด Schema, การ Migrate ฐานข้อมูล, ไปจนถึงการใช้ Prisma Client เพื่อจัดการข้อมูลเบื้องต้น Prisma ช่วยให้การทำงานกับฐานข้อมูลในโปรเจกต์ TypeScript/JavaScript ง่ายขึ้นและมี type-safety มากขึ้น